اشاره با فرارسیدن ماه محرم، دل‌ها شور دیگری به خود می‌گیرد و سبک زندگی به سویی دیگر می‌رود. زن و مرد، کوچک و بزرگ، جوان و پیرو هرکسی که ذائقه محبت حسینی را چشیده باشد، بدون یادآوری به‌سوی این کهربای عشق حرکت نموده و روزهای محرم را محترم می‌شمارد. در این میان، هشدارهایی وجود دارند که حفظ سرمایه حسینی را ممکن است به مخاطره اندازند. در این نوشتار کوتاه، نگاهی داریم به سارقان سبک زندگی حسینی و راهزنان ذهن‌های زیبا و دل‌های سرشار از مهر سیدالشهدا (علیه‌السلام).
شبهه و شور
درختی که میوه داشته باشد، از دست دیگ امان نیست؛ همان‌گونه که مهاجمان به قم حال حرکت سنگ می‌زنند نه قطاری که ایستاد است. درخت پربار زندگی حسینی به قد ارزشمند و پربرکت است که خناسان و دین‌ربایان سالهاست کمر همت به قطع آن بسته‌اند ولی به مشیت الهی این نور هرروز پرفروغ‌تر و این شور هرساله فراگیرتر می‌شود. آنچه هشدار است آلوده شدن لوح زرین مهر حسینی به شبهه‌ها و ویروس‌هایی است که جان‌ودل محبان آقا را مکدر ساخته و تا زمان رسیدن به پاسخ آن، روزهای تلخی را سپری می‌کنند. ازاین‌رو توصیه می‌شود خانواده‌ها در خود آمادگی کافی برای پاسخگویی به پرسش‌های فرزندان دراین‌باره را ایجاد کنند. خواندن کتاب‌های فاخر مانند حماسه حسینی شهید مطهری، آگاهی از تاریخ حسینی، شرکت در جلسات و محافل بصیرت افزایی مساجد، حسینیه‌ها و تکایا و نیز یافتن کانال‌ها و گروه‌های معتبر در فضای مجازی مانند گروه‌های مرتبط با مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، ازجمله پیشنهادهای چیرگی بر این مشکل است. شایسته است خانواده‌ها فضای گفت‌وگو و اندیشیدن در این زمینه را فراهم سازند و از هرگونه توهین و برچسب‌زنی به پرسشگر خانه پرهیز نمایند.
تنبلی، تلاش
تنبلی ناشی از نشستن‌های طولانی به‌ویژه پای رسانه‌های نوینی چون تلفن همراه و فضای مجازی، سبب شده تا نسل نو از شرکت در برنامه‌های ارزشمند مانند هیئت‌ها بازمانند. در این شرایط، برخی از خانواده‌ها با سرزنش کردن قصد تغییر شرایط را دارند و برخی دیگر با رفتارهای حساب‌نشده مثل ممنوع کردن امکان استفاده از این ابزارها. واقعیت ماجرا این است که روش‌های منفی برای رسیدن به عملکرد مثبت بی‌فایده است. فرزندان ما زمانی که چرایی شرکت در مراسم را درک کنند و مکان‌های پیشنهادی برای شرکت را نیز بپسندند، حضور پررنگ خواهند داشت. همچنین حضور فرزندان با گروه‌های همسال در مراسم، زمینه مساعدتری را فراهم خواهد کرد. می‌توانید طریق هماهنگی با خانواده‌هایی که در طول سال با آن‌ها ارتباط دارید و فرزندانی هم سن و همراه با فرزند شما دارند امکان حضور را فراهم‌تر نمایید. ساعت شرکت در برنامه نیز مهم است. بهتر است از همین سنین پایین بچه‌ها به بیرون ماندن از خانه تا نیمه‌های شب عادت نکنند تا بعدها برای آن‌ها امری عادی تلقی شود. در خصوص شرکت کردن یا نکردن بچه‌های بزرگ‌تر خانه مانند جوان دانشجوی خود، روش را تغییر دهید و ضمن بیان عاطفی قضیه (خیلی دوست دارم با من در مجلس همراهی کنی) و یا (شب قبل در مراسم دعا کردم علاقه شما به شرکت در این مراسم بیشتر شود)، همدلی عاقلانه‌ای با او داشته باشید. ممکن است جوان شما با اصل شرکت مشکلی نداشته باشد ولی از برنامه مسجد محل، مداح و سخنران آن استقبال نکند. در این شرایط سعی نکنید نظر خودتان را به هر طریقی تحمیل کنید بلکه با گفتن این جمله همراهی بهتری داشته باشید: «من به سلیقه شما احترام می‌گذارم ولی همین‌که در فضای محبان سیدالشهدا نفس بکشیم و به احترام آقا در مراسم ایشان شرکت کنیم، بسیار ارزشمند است.» همچنین می‌توانید از جوان خود بخواهید شما را به مراسم برده و برای برگشتن شما را همراهی کند. خود این گامی در بهره‌برداری و نزدیک شدن به محافل حسینی است.
زیاده‌روی‌های زیان‌بار
برخی از خانواده‌ها به‌قدری در برنامه‌های معنوی مرتبط با محرم زیاده‌روی می‌کنند که فرصت همراهی دیگر اعضای خانواده را می‌گیرند. مثل مادری که تمام کارهای یک حسینیه را تنهایی به دوش می‌کشد و مجالی برای ورود دیگر اعضای خانواده به‌ویژه نوجوانان و جوانان را فراهم نمی‌کند. همچنین برخی از خانواده‌ها بدون توجه به ظرفیت و محدودیت حضور فرزندان خود، اصرار دارند در تمام برنامه‌های خانگی و محلی ایام محرم و صفر شرکت کنند و هیچ‌کدام را از قلم نمی‌اندازند. این مشارکت‌های افراطی، برای فرزندان پیام‌های مناسبی ندارد. آن‌ها چنین زیاده‌روی را به‌پای عشق نمی‌نویسند بلکه نوعی سلیقه فردی تعریف می‌کنند که سبب شده والدین قابلیت اولویت‌گذاری را از خود نشان ندهند. ازاین‌رو، هماهنگ با فرهنگ اهل‌بیت (علیهم‌السلام) اعتدال در شرکت و نیز توجه به سایر نیازهای فرزندان را از باد نبریم تا شاهد همراهی و فرهنگ پذیری اطرافیان خود باشیم.
ناهماهنگی شیدایی و پیدایی
پدری را تصور کنید که بسیار از محبت حسینی سخن می‌گوید و خود را وقف برگزاری و فعالیت در محافل کرده است. این شیدایی ستودنی است ولی زمانی که همین پدر، بدترین رفتارها را در ارتباط با همسر، وظایف خانگی محول شده به وی ونیز فرزندان خود داشته باشد و رفتارهایی پیدا و پنهان همراه با اذیت و دردسر از خود بروز دهد، فرزندان بین شیدایی و پیدایی پدر دچار تعارض می‌شوند و نمی‌توانند راهی روشن برای چیرگی بر چندگانه بودن چنین رفتارهایی در خود ببینند. این تردیدهای فکری و عاطفی به‌مرور سبب کاهش شیدایی در آنان شده و چه‌بسا مسیری متفاوت را در آن‌ها رقم می‌زند.
بدگویی‌های ناهمگون
شب قبل بچه‌ها همراه شما به یک مجلس حسینی پا گذاشته‌اند و از سخنرانی، مداحی، برخورد خوب برگزارکنندگان مراسم و نیز پذیرایی محفل لذت برده‌اند. این خوشایندی سرمایه‌ای است که آن‌ها را برای تکرار آن تشویق می‌کند. اگر در چنین شرایطی، یکی از والدین لب به بدگویی از رفتارهای خرد عوامل برنامه داشته باشد یا به‌راحتی از اسرار شخصی آن‌ها صحبت کند، پیداست که شوقی برای تکرار باقی نخواهد ماند. تنها ذهنیتی که فراهم می‌شود، متهم شدن اهالی مراسم حسینی به شخصیتی ریاکارانه است که فرزندان شما به‌ویژه اگر نوجوان و جوان باشند، به‌شدت از آن بیزار می‌شوند. مراقب اظهارنظرهای خود درباره مراسم و دست‌اندرکاران آن باشیم و خوبی‌های دیگران را بازگو کنیم و دنیای ذهنی امنی را برای اهل خانه به وجود آوریم.
منبع: ماهنامه خانه خوبان