راه و رسم محبت همسران
بهطورکلی در روابط اجتماعی، رابطهٔ محبتآمیز نقش تعیینکنندهای دارد؛ بهاندازهای که در روایات ما آن را نیمی از عقل برشمردهاند. اگرچه محبت، یک نیاز فطری است؛ اما در زندگی مشترک، نیاز به محبت جلوهٔ بیشتری دارد. این نیاز بهقدری اهمیت دارد که سرمایه اولیهاش را خود خداوند میان زن و شوهر ایجاد میکند؛ آنجا که میفرماید:
«و از نشانههای او آن است که از جنس خودتان همسرانی برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید؛ و میان شما و همسرانتان علاقه شدید و رحمت قرار داد. بیشک در این نعمت الهی برای گروهی که میاندیشند، نشانههای قطعی است».*
محبت، بنیان زندگی مشترک است. اگر بعد از ازدواج یکی از دو طرف احساس کند که همسرش او را آنگونه که باید، دوست ندارد، آرامآرام اختلاف، مهمان ناخوانده زندگی آنان میشود.
باید پذیرفت که همسر انسان، یک انسان است و انسان نیازمند به محبت است و شراکت در زندگی بدون محبت، ادامه پذیر نیست. زن از ابراز محبت مرد بهقدری خوشحال میشود که خوشترین خاطرات او که هیچگاه از ذهنش پاک نمیشود، خاطرات ابراز محبتهای همسرش است. از سوی دیگر محبت کردن زن به مرد نیز بهقدری اهمیت دارد که یکی از ملاکهای همسر شایسته بودن است. دوست داشتن همسر از صفات انبیای الهی است. اگر کسی میخواهد ایمان خود را بسنجد، باید بداند که یکی از ملاکهای زیادشدن ایمان، زیادشدن محبت به همسر است.
البته این کافی نیست که زن و شوهر یکدیگر را دوست داشته باشند؛ بلکه این محبت را همیشه باید ابراز کرد. همیشه زن و شوهر نیاز به ابراز محبت همسر دارند و این نیاز، اول و آخر هم ندارد. ابراز محبت موجب میشود که پایههای محبت و احساس الفت دو طرف محکمتر و بهتر از گذشته شود. این نکته را نیز فراموش نکنیم که برای ابراز محبت نباید منتظر اقدام همسر بود؛ بلکه باید محبت کردن تا محبت دید.
شیوههای ابراز محبت
اول: محبت زبانی
تعجب نکنید از اینکه میشنوید یک پیرزن در دوران کهولت از اینکه همسرش به او میگوید «دوستت دارم»، خوشحال میشود. الفاظ محبتآمیز، هرچقدر هم که تکراری شوند، ملالآور و خستهکننده نخواهند شد.
دوم: محبت رفتاری
رفتار نیک، عامل ایجاد محبت است. محبت رفتاری نشانهٔ صداقت محبت گفتاری است. گاهی یک زن یا مرد به خاطر همسرش از چیزی میگذرد یا کاری را انجام میدهد که موردعلاقهاش نیست. همین رفتارها میتواند ضمانت محکمی برای استحکام روابط میان این دو باشد. در ذیل به برخی از رفتارهایی که در اثبات، ابراز و جلب محبت مؤثر هستند، اشاره میکنیم.
۱. هدیه
دادن هدیه یکی از ماندگارترین راههای ابراز محبت است و علاوه بر ایجاد محبت، موجب میشود اگر کینهای هم در میان است از بین برود.
۲. خوشرویی، خوشاخلاقی، خوشزبانی
ازنظر روانی، خوشرویی و خوشاخلاقی یعنی اینکه من تو را دوست دارم. وقتی در اوج خستگی با دیدن همسر خنده به لب مینشیند، یعنی اینکه من تو را بهقدری دوست دارم که با دیدنت خستگی را فراموش میکنم. خوشرویی و خوشزبانی علاوه بر اینکه رسانندهٔ محبت ما بهطرف مقابلمان است، عاملی برای جلب محبت نیز هست.
۳. خوب صدازدن
خوب صدازدن، یکرنگی انسان در محبت را بهخوبی نشان داده و صداقت محبت گفتاری را به نمایش میگذارد.
۴. مصافحه
دست دادن علاوه بر اینکه موجب آمرزش گناهان میشود، باعث ایجاد محبت و از بین رفتن کینهها است.
۵. سخاوت
سخاوت، خود نوعی اعلام محبت است. پیام سخاوت آن است که مادیات در برابر تو ارزشی ندارند؛ چراکه تو محبوب من هستی.
۶. تواضع
یکی از پیامهای رفتار متواضعانه، محبت است. در مقابل، وقتی من با کسی متکبرانه برخورد میکنم، این رفتار، پیام عدم محبت را به همراه دارد.
۷. صداقت
انسان بههیچوجه با کسی که دوستش دارد، با دورویی برخورده نکرده و به او دروغ نمیگوید.
۸. حسن ظن
وقتی انسان کسی را دوست داشته باشد، کارهای او را به بهترین شکل ممکن توجیه میکند. مردم به انسانی که حسن ظن دارد، محبت میورزند.
۹. انصاف
برخورد غیرمنصفانه یعنی اینکه تو بهقدری برای من بیارزشی که حتی حاضر نیستم در جایی که حق با تو است، حق را به تو بدهم. پس انصاف در درون خود، نوعی ابراز محبت را حمل میکند.
سوم: محبت کتبی
نوشته، تأثیر قابلتوجهی در رساندن پیامهایی دارد که ما میخواهیم بهطرف مقابل برسانیم. بااینکه امام مجتبی ع در کنار حضرت علی ع زندگی میکرد؛ اما امیر مؤمنان ع یکی از ماندگارترین سفارشهای خود را در قالب یک نامه به پسر بزرگوارشان دادند. این رفتار نشان از تفاوت قابلتوجهی است که نامه با گفتار دارد.
وقتی نامهٔ محبتآمیزی از یک دوست میرسد، شما میتوانید بارها آن را باز کرده و مطالعه کنید که خود، عامل مؤثری برای ماندگاری اثر محبت است.
معمولاً نامه در خلوت خوانده میشود و شخص، موقعیت خوبی برای فکر کردن روی مفاهیم آن دارد. همین ویژگی موجب میشود تا طرف مقابل مطالبی را که ما میخواهیم به او منتقل کنیم، با تأمل و تفکر بیشتری مرور کند. این امر در ماندگاری اثر نامه تأثیر غیرقابلانکاری دارد.
یکی از بهترین زمانها برای نوشتن نامه وقتی است که بهتنهایی به مسافرت میرویم. در مناسبتهایی مانند تولد، سالروز ازدواج و اعیاد نیز خوب است به همراه هدیهای که به همسرمان میدهیم، نامهای هم بنویسیم.
شاید تذکر این نکته برای آقایان لازم باشد که بدانند، خانمها همیشه میخواهند از اینکه همسرشان دوستشان دارد، مطمئن باشند. به همین دلیل آقایان باید در ابراز محبت برای ایجاد این اطمینان تلاش ویژهای داشته باشند.
در پاسخ محبت نیز نباید فراموش کرد که علاوه بر وظیفهٔ انسانی، ادب دینی ما حکم میکند که هیچ محبتی را بیپاسخ نگذاریم. اگر بخواهیم خیلی دقیق به وظیفهٔ قرآنی خود عمل کنیم، باید هر محبتی را بهاندازهای بیش از خودش پاسخ بدهیم.
* روم، ۲۱.
منبع: ماهنامه خانه خوبان