بر همه‌کس روشن است که آسایش و آرامش زندگی خانوادگی تا حدی به اقتصاد وابسته است و تا حدودی اگر نیازهای مادی تأمین نشود اعضای خانواده در رفاه نخواهند بود و آسایش ندارند.
پیروان مکتب اهل‌بیت می‌دانند مشکل اصلی تنها این نیست بلکه سیستم اقتصادی سالم باید در خانواده حاکم بشود تا سلامت روحی و روانی را برای افراد به ارمغان آورد و آنان را از بسیاری از آلودگی‌های روانی و اخلاقی مصون دارد. امام هشتم در تفسیر آیه 42 از سوره مبارکه مائده «اکالون لسحت» آن‌ها زیاد اموال حرام و ناحق و رشوه می‌خورند فرمودند:
حرام‌خوار کسی است که کاری برای برادر مسلمانش انجام دهد و سپس هدیه و ارمغان او را قبول کند.
امام رضا (علیه‌السلام) علل تحریم ربا را این‌گونه توضیح می‌دهد:
علت تحریم ربا آن است که اگر در جامعه اسلامی رباخواری پدید آید مردم نیکی‌ها را فراموش می‌کنند و برای رسیدن به مال زیاد از هرگونه ظلم و اجحاف خودداری نخواهند کرد. درنتیجه قرض‌الحسنه و اعمال نیک در جامعه از بین می‌رود و فساد و تباهی و از بین رفتن اموال مردم و تلف شدن ثروت عمومی و انحصار آن پیش خواهد آمد.
در این روایت درباره تحریم ربا به دو علت اساسی توجه شده است، یکی از بین رفتن بخشی از دارایی ربادهنده و دادن آن به رباخوار بدون آنکه رباخوار در برابر مبلغ گرفته‌شده چیزی به ربادهنده بدهد. دوم مشتعل کردن آتش حرص و تقویت روحیه سودجویی و پول‌پرستی و تضعیف روحیه مردم‌دوستی و خیرخواهی. چه فسادی از این بدتر که امنیت اقتصادی از میان برود، ازاین‌جهت در روایات اسلامی از ربا به‌عنوان رزق خبیث خوانده شده است.
حضرت امام رضا (علیه‌السلام) در بیان مطلوبیت رزق طیب و نامشروع بودن رزق خبیث فرموده‌اند:
خداوند هیچ خوردنی و نوشیدنی را حلال نکرده است مگر آنکه نفع و صلاح بشر در آن بوده و هیچ‌یک را حرام ننموده است مگر آنکه مایه زیان و مرگ و فساد است.
بر رئیس کانون خانواده لازم است که در اداره زندگی افراد تحت سرپرستی‌اش خواسته‌های آن‌ها را در حد توانایی خود برآورده سازد و با این عمل به شخصیت آنان تحکیم بخشد و از بروز آسیب‌های روانی که منجر به عقده حقارت می‌شود مصونشان دارد. توجه به این موضوع زمینه سازگاری و حسن تفاهم را در خانواده و اجتماع به وجود می‌آورد.
امام رضا (علیه‌السلام) فرمود:
سزاوار است مرد غنی و متمکن به زندگی خانواده خود توسعه دهد و آنان را از رفاه و آسایش کافی برخوردار کند تا آنان به علت سختگیری او و محرومیت خودشان تمنای مرگ وی را ننمایند.
انتخاب شیوه معتدل و گزینش راه میانگین در امور معیشت یکی از سالم‌ترین برنامه‌های اقتصادی در امور زندگی است. در پرتو این عامل آدمی از تحرک صحیح اقتصادی و تلاش معاش برای اداره خانواده برخوردار گشته و از حرص و آثار رنج‌آور آن نجات می‌یابد. به کار بردن این شیوه مطلوب به سلامت روانی خانواده کمک شایانی می‌کند. زیرا فرزندانی که در ایام کودکی هر چه خواسته‌اند فوراً برایشان تهیه می‌شده است، کم‌کم با این روحیه خو گرفته و در بزرگ‌سالی همواره توقع دارند دیگران بدون قید و شرط در برابر خواسته آن‌ها تسلیم باشند.
امام رضا (علیه‌السلام) دراین‌باره می‌فرمایند:
نسبت به مصرف مال درباره خود و خانواده‌ات معتدل و میانه‌رو باش نیز خدای متعال می‌فرماید، بندگان شایسته کسانی هستند که به هنگام خرج اسراف و بخل نورزند.
معیار شناخت اسراف از دیدگاه حضرت امام رضا (علیه‌السلام) در این روایت مشخص است که می‌فرمایند: در مصرف آنچه برای بدن مفید است اسراف نمی‌باشد همانا اسراف در چیزی است که مال را تلف کند و به بدن ضرر زند.
از حضرت امام رضا (علیه‌السلام) سؤال شد قناعت چیست، حضرت در پاسخ فرمود:
قناعت، جامع صفات خویشتن‌داری و ارجمندی و آسوده شدن از زحمت فزون‌خواهی و بندگی در برابر دنیاپرستان.
امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرماید: تباه سازی اموال و درخواست از دیگران مورد غضب خداوند است، پس سعی کنیم کاری انجام ندهیم که مورد غضب خداوند مهربان قرار بگیریم و در همین مورد شخصی به نام عباس به محضر امام رضا (علیه‌السلام) مشرف شد و پیرامون شیوه صحیح هزینه زندگی در خانه برای همسر و فرزند و سایر مسائل سؤال کرد، حضرت امام رضا (علیه‌السلام) در پاسخ فرمود، باید مصرف تو به‌گونه‌ای باشد که بین دو کار ناپسند یعنی اسراف و سختگیری قرار گیرد. عباس پرسید منظورتان از این سخن چیست؟ ایشان فرمودند:
آیا سخن خداوند در قرآن را نشنیده‌ای که اسراف و سختگیری را ناپسند می‌شمارد و می‌فرماید بندگان خدای رحمان کسانی هستند که هرگاه انفاق کنند نه اسراف کنند و نه سختگیری بلکه میان این دو حد اعتدال قرار می‌گیرند. بنابراین در مورد معاش و هزینه زندگی اعضای خانواده در خرید و مصرف میانه‌رو باش.
منبع: عیون الاخبار، اخبار الرضا، پایگاه رضوی، بخش حریم رضوی