بیش از ۱۳۰ هزار دکتر و کارشناس روان‌شناس در سایت انجمن روان‌شناسی آمریکا با نام APA در رشته‌های گوناگون روان‌شناسی باهم همکاری می‌کنند؛ در ورودی شاخه ازدواج و طلاق این سایت، چنین می‌خوانیم: بیش از ۹۰ درصد مردم غرب، بالای ۵۰ سال ازدواج می‌کنند و از همین میزان هم در آمریکا بیش از ۵۰ درصد طلاق می‌گیرند؟
این آمار تلخ، مسیری است که غرب پیموده و در صورت بی‌توجهی به آموزه‌های نورانی دین، ما نیز همین راه را خواهیم پیمود. اسلام، ازدواج را آرامش‌دهنده روح و روان،۱ بزرگداشت سنت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)،2 قرار دهندهٔ انسان در ولایت و حمایت خداوند،3 به خشم آورندهٔ شیطان،4 کامل‌کنندهٔ ایمان،5 زیاد کنندهٔ روزی6 و ... معرفی می‌کند. همچنین طلاق را مبغوض‌ترین حلال خداوند می‌داند. مبغوض و منفوری که کاش منفور می‌ماند! اما متأسفانه آمارها از رایج شدن طلاق و گاه حرکاتی تعجب‌برانگیز (مانند پخش کارت و برگزاری مجلس جشن طلاق) حکایت دارد.
نگاه این نوشتار به طلاق، نگاهی پیشگیرانه است و مطالعهٔ آن، چند روش ساده برای دوری از این منفور الهی را آموزش می‌دهد.
چرا جدایی؟
باد چرخ انتظارات را تنظیم کنید!
در گام نخست، لطفاً هرکدام از زوجین، قلم و کاغذی بردارید و بنویسید که در زندگی مشترک، چه انتظاراتی از همسرتان دارید. نوشتن را جدی بگیرید و به گفتن شفاهی بسنده نکنید؛ خود نوشتن، بخشی از راهکار است. از همدیگر برای یادآوری انتظاراتی که از همسرتان داشته‌اید و از یاد برده‌اید، کمک بگیرید.
در گام بعد، هرکدامتان مشخص کنید طرف مقابل چه تعداد از انتظارات شما را برآورده کرده است. سپس تعداد انتظارات برآورده شدهٔ خود را در صورت کسر و تعداد کل انتظارات خود را در مخرج آن قرار دهید؛ اگر نتیجهٔ این کسر، کمتر از ۷۵ درصد شود، یعنی میزان انتظارات برآورده نشده در این زندگی بالاست و برای رفع آن باید اقدامی کرد؛ اما اگر نتیجهٔ کسر ۷۵ درصد یا بیشتر بود، یعنی میزان انتظارات برآورده شده بالاست و این، یک اتفاق خوب است که باید قدرش را دانست؟
اگر عدد سنجش نسبت انتظارات شما کمتر از ۷۵ درصد است، در یک فضای کاملاً دوستانه و غیراحساسی، هریک از زوجین، دربارهٔ انتظارات برآورده نشدهٔ همسرش با او گفت‌وگو کند؛ طی این مرحله نباید هیچ بحث و واکنشی صورت گیرد. فقط باید از همسرتان بخواهید انتظار و احساسی را که از انجام نشدن آن به او دست می‌دهد توصیف کند؛ در این زمان، دو حالت پیش می‌آید:
یا شما می‌پذیرید که انتظار همسرتان منطقی است: اینجا باید اقدامات عملی را که برای برآورده کردن انتظار او می‌توانید انجام دهید، به‌صورت گام‌به‌گام مشخص کنید.
یا شما نمی‌پذیرید که انتظارات او منطقی است؛ ولی او بر منطقی بودن نظرش اصرار دارد؛ در این صورت لازم است به یک متخصص مراجعه کنید تا دربارهٔ اختلاف شما اظهارنظر کند.
تابلوی ورودممنوع نصب کنید!
بی‌توجهی والدین به‌حق فرزندانشان و بی‌توجهی فرزندان به وظیفهٔ خود در برابر پدر و مادر، یکی از ادلهٔ مهم طلاق زوجین است؛ بی‌توجهی والدین سبب دخالت‌های بیجا و بی‌توجهی فرزندان سبب دل‌شکسته شدن بزرگ‌ترها و بی‌برکتی زندگی می‌شود.
چند توصیهٔ کوتاه و کاربردی به‌ویژه برای زوج‌هایی که در آغاز زندگی هستند: اگر پدر و مادر شما در زندگی‌تان زیاد نظر می‌دهند و شما با این روال مخالف هستید، لطفاً:
اول‌ازهمه رفت‌وآمد خود را با آن‌ها کم کنید.
زمان‌هایی به آن‌ها سر بزنید که می‌دانید آمادگی روحی برای مهمان‌داری دارند و البته از قبل به آن‌ها خبر دهید.
رابطهٔ عاطفی خود را با والدین همسرتان محترمانه و محبت‌آمیز کنید؛ برای نمونه هنگامی‌که آن‌ها برای شما صحبت می‌کنند، به شنیدن سخنانشان علاقه نشان دهید.
با مناسبت و بی‌مناسبت به والدین همسر خود هدیه بدهید. اگر پرسیدند: «به چه مناسبت؟» بگویید: «چون واقعاً دوستتان دارم».
اگر مادر همسرتان به فرزندش غر می‌زند یا او را دعوا می‌کند، شما دخالت نکنید.
نزد مادر همسرتان از همسر خود بدگویی نکنید و برای دردودل کردن، کسی غیر از او را برگزینید ... .
اقتصاد را مهار کنید؟
نوع نگاه زوجین به مسائل و مشکلات اقتصادی در درازمدت و گاه کوتاه‌مدت می‌تواند به طلاق بینجامد. آنچه در این محور می‌تواند نقش پیشگیرانه داشته باشد، توجه به چند نکته است:
خوشبختی را باید با چیزی گره بزنیم که دائم و ثابت باشد (رضای خداوند). نه با پول که پیوسته در نوسان است و یک روز هست و یک روز نیست، یک روز کم است و یک روز زیاد.
برای رسیدن به زندگی خوب عجله نکنید. معمول زندگی‌ها با سختی آغاز می‌شود. «صبر» و «قناعت» بهترین راهکار عبور و البته ادامهٔ مسیر اقتصادی در زندگی است.
باور به کوتاه بودن عمر دنیا و سختی‌های آن و باقی بودن سرای آخرت و نعمت‌های آن و اینکه در حلال دنیا، حساب قیامت و در حرام آن، عذاب آخرت است و اینکه دنیا بنا بر آموزه‌های دین، خانهٔ سختی است، نه خانهٔ آسایش، ... سبب می‌شود تا دغدغه‌های زوجین در مسائل مالی کاهش یابد.
در این میان، مقایسهٔ وضعیت مالی و زندگی خود با پایین‌دست به‌جای بالادست، یکی دیگر از راهکارهای مفید است.
کنترل و مدیریت رفت‌وآمد با افرادی که دنیا را خیلی جدی گرفته‌اند و تجمل را بالش زیر سرشان قرار داده‌اند، نیز در اصلاح باورهای نادرست مناسب است.
از چسب زندگی غافل نباشید!
روابط زناشویی رضایت‌بخش زوجین، چسب زندگی است و به دو دلیل از دست می‌رود: یکی اختلالات جسمی (اختلالات هورمونی، دیابت، فشارخون پایین و بالا، چربی خون، چاقی و لاغری مفرط) که باید با کمک پزشک درمان شود و دیگری، مشکلات روحی و روانی (مانند افسردگی، اضطراب شدید، وسواس نجاست و طهارت، درگیری‌های شدید لفظی و فیزیکی، دیدن برنامه‌های مبتذل ماهواره و اینترنت و نداشتن اطلاعات کافی دربارهٔ روش درست و لذت‌بخش ارضای زناشویی در زوجین) است. پیداست که هرکدام از این مشکلات، راه‌حل خاص خود را دارد که بخشی از آن‌ها به درمان و بخشی دیگر به افزایش اطلاعات نیاز دارد.
پی‌نوشت‌ها:
۱. روم، ۲۱
۲. بحارالانوار، ج ۱۰، ص ۹۳.
۳. محجة البیضاء، ج ۳، ص ۵۴.
۴، بحارالانوار، ج ۱۰۰، ص ۲۲۱.
۵، میزان الحکمه، ج ۴، باب ۱۶۳۴.
٫۶ بحارالانوار، ج ۱۰۰، ص ۲۱۷.
منبع: ماهنامه خانه خوبان